Wikang Sarili 4
Susi sa Pagwawasto
Kulturang Kahanga-hanga
Pahina 137-148
- katangi-tangi – naiiba
- tradisyonal – katutubo; nakagisnan o nakagawian
- sagrado – banal
- sinasanay – nag-eensayo
- maipagmamalaki – maipagyayabang
- paghahabi – pagtatahi; paggawa gamit ang tela
- Nagpunta sa Timog Cotabato ang ama ni Dina upang dalawin ang kaniyang ina.
- Nalungkot, sapagkat isang linggo itong mawawala.
- Sa una’y hindi niya nagustuhan ang t’nalak na pasalubong ng kaniyang ama. Subalit nang maipaliwanag sa kaniya kung paano hinabi ang t’nalak ay nagustuhan na rin niya at balak pang ipagmalaki sa kaniyang mga kaibigan.
- Katangi-tangi ang t’nalak dahil sagrado ito para sa mga T’boli. Ito ay habing-kamay at ang disenyo ay mula pa sa panaginip ng mga babaeng naghahabi.
- Nasiyahan siya at ipinagmamalaki niya ang pasalubong ng kaniyang ama.
- Masinsing hinahabi ang abaka upang mabuo ang telang T’nalak.
- Mano-manong kinukulayan ang tela sa pamamagitan ng ikat.
- Ang hinahabing disenyo ay mula sa panaginip ng isang manghahabing T’boli.
- Maingat na inilalapat ng babaeng T’boli ang disenyong napanaginipan.
- Inaabot ng ilang buwan bago matapos ang isang pirasong T’nalak dahil sa metikolosong paghahanda nito.
A.
Ang unang hanay na may halimbawang nagtanim, gumawa, kinain ay pandiwang pangnagdaan dahil ang mga kilos ay naisagawa o natapos na. Ang mga salita sa ikalawang hanay na may halimbawang nagtatanin, gumagawa, kinakain ay mga pandiwang pangkasalukuyan sapagkat ang mga kilos ay kasalukuyang nagaganap. At ang huling hanay ng salita na nagtatanim, gagawa, kakain ay mga pandiwang pangkasalukuyan sapagkat ang mga kilos ay pinaplano at gagawin pa lamang. Tama ang pagkakapangkat-pangkat ng mga pandiwa ayon sa aspekto nitong tumutukoy sa panahon.
B.
Pandiwa |
Aspekto |
1. Bumili kakainin inagaw |
Pangnagdaan Pangkasalukuyan Pangnagdaan |
2. Nag-aaral nanonood nasagot |
Pangkasalukuyan Pangkasalukuyan Pangnagdaan |
3. Mamamasyal maglalaro napansin |
Panghinaharap Panghinaharap Pangnagdaan |
Pangnagdaan |
Pangkasalukuyan |
Panghinaharap |
naglakbay |
naglalakbay |
maglalakbay |
isinara |
isinasara |
isasara |
nagbuhat |
nagbubuhat |
magbubuhat |
lumipad |
Lumilipad |
lilipad |
umikot |
Umiikot |
iikot |